Blog 57: Zonder energieopslag geen energietransitie

In november 2020 is in Lelystad de grootste batterijopslag van Nederland geopend: 12 megawatt. De batterij staat naast Windpark Neushoorntocht. Eerder nam Vattenfall al een batterij in gebruik met een bescheiden capaciteit van 3 megawatt bij het windpark Prinses Alexia (Zeewolde). Deze zal nog tot 12 megawatt worden uitgebreid. Het vermelden waard is ook het feit dat Vattenfall op Goeree-Overflakkee een grootschalig hybride energiepark bouwt. Het park zal bestaan uit 124.000 zonnepanelen (vermogen 38 megawatt), zes windturbines (vermogen 22 megawatt) en 12 zeecontainers vol batterijen met een vermogen van – alweer - 12 megawatt.

Wereldwijd stelt de Nederlands opslagcapaciteit door middel van lithium-ion batterijen niet zo veel voor. In het Verenigd Koninkrijk heeft Vattenfall naast het windpark Pen y Cymoedd 500 BMW-i3 accu’s in serie geplaatst, wat een vermogen van 22 megawatt oplevert. De 76 windturbines leveren jaarlijks 13 procent van de elektriciteitsbehoefte van alle huishoudens in Wales. In Duitsland staat een batterij van Eneco van 48 megawatt. Maar voor de allergrootste batterijen moeten we naar Australië en de VS.

Enige tijd was de 100 megawatt opslagbatterij het Hornby windpark de grootste ter wereld. Deze is in de eerste plaats gebouwd als back-up voor stroomuitval, iets waarvan geregeld sprake is. Voorheen moesten er dan gasgestookte centrales worden opgestart, wat hoge kosten met zich mee bracht. Deze kosten zijn dankzij het Tesla Powerpack met 90% verminderd.

Ook Siemens is actief in Australië. Het bedrijf heeft inmiddels al voor 300 megawatt aan windenergiecapaciteit geïnstalleerd, deels met bijbehorende energieopslag. Tenslotte, Californië krijgt een batterij met een vermogen van 100 megawatt en die 400 megawattuur kan leveren.

Het snelgroeiende aantal batterijen heeft drie functies. In de eerste plaats energieopslag. De levering van wind- en zonne-energie energie kent grote fluctuaties en als we ook af willen van dure centrales die alleen in werking worden gesteld als de vraag naar energie het aanbod overtreft, dan zijn batterijen onmisbaar. Het gaat daarbij om kortetermijnopslag. Voorzieningen voor langetermijnopslag zijn daarnaast evenzeer nodig. In de tweede plaats speelt de aanwezigheid van een voorraad aan energie een extra grote rol, voor al die gevallen dat de reguliere stroomvoorziening gedurende korte tijd stagneert.
In de derde plaats is de aanwezigheid van opgeslagen elektriciteit van belang om het net te balanceren. Dit gebeurt door energie op te slaan als overbelasting dreigt. Hiermee kunnen hoge kosten voor verzwaring van het net worden uitgespaard of in elk geval verminderd.

In mijn volgende blogpost zal ik uitleggen waarom vele jaren te laat zijn met voorzien in batterijcapaciteit.